Urlop okolicznościowy

Pracownik ma prawo do odpłatnego zwolnienia od pracy w razie zaistnienia określonych w prawie pracy zdarzeń rodzinnych i osobistych pracownika. Zgodnie z § 15 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy pracownikowi przysługuje:

• 1 dzień w razie ślubu dziecka pracownika,
• 1 dzień w razie zgonu i pogrzebu siostry, brata, teściowej, teścia, babci, dziadka pracownika,
• 1 dzień w przypadku zgonu i pogrzebu innej osoby, będącej na utrzymaniu lub pod bezpośrednią opieką pracownika,
• 2 dni w związku ze ślubem pracownika,
• 2 dni w razie urodzenia się dziecka,
• 2 dni w razie zgonu i pogrzebu małżonka pracownika, jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy.

Na pracodawcy ciąży obowiązek udzielania wyżej wymienionych zwolnień okolicznościowych. Oznacza to, że nie ma prawa odmówić pracownikom określonych dni wolnych. Ustawodawca nie określił daty początkowej ani końcowej okresu, w którym można skorzystać z prawa do zwolnienia od pracy, natomiast nieobecność pracownika powinna mieć bezpośredni związek z wydarzeniem. Pracownik musi także złożyć wniosek do pracodawcy o udzielenie urlopu okolicznościowego oraz przedstawić dokument potwierdzający zaistnienie wymienionych okoliczności uprawniających do dodatkowego wolnego od pracy. Dokumentami tymi są odpowiednio odpisy aktów: ślubu, urodzenia dziecka czy też zgonu. Odpisy aktów są elementami ksiąg stanu cywilnego prowadzonymi przez Urząd Stanu Cywilnego. Pracownik może otrzymać odpowiedni odpis aktu oraz powinien przedstawić go w najbliższym możliwym terminie. Pracodawca ma prawo zażądać wglądu do oryginału ww. dokumentów, natomiast w praktyce często wystarczy ich kserokopia.

Za czas urlopu okolicznościowego pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, które jest liczone jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. W stawce za dzień urlopu okolicznościowego uwzględnia się przeciętną wartość zmiennych składników wynagrodzenia pracownika z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy.